۱۳۹۳ مرداد ۱۲, یکشنبه

به سلامت، سفرت خوش


عقل خودمان را در سفر جا نگذاریم!

افشین معشوری/ امید جوان شنبه 18 امرداد 1393

این روزها مسافرت های تابستانی به شکل جدی تری آغاز شده است. ناگفته پیداست در کنار سفرهای زیارتی که اغلب خانواده ها تمایل به انجام آن دارند؛ استفاده از جنگل و دریا انتخاب دیگری است که هواخواهان بسیاری دارد و هم اکنون که تا پایان تعطیلات تابستانی حدود 50 روز باقی است ساحل دریای کاسپی* در شهرهای مختلف سه استان ساحلی گیلان، مازندران و گلستان شاهد حضور پرشمار هموطنان مان خواهد بود. اما هر ساله با آغاز مسافرت های تابستانی شاهد حوادث زیادی برای  مسافران هستیم. غرق شدن در دریا، کمبود امکانات رفاهی، تصادفات جاده ای، گرانی های بی رویه و....مشکلتی است که با کمی   تدبیر می توان جلوی بسیاری ازآنها را گرفت و سفر به یاد ماندنی ای را رقم زد.
غرق شده ها
سازمان پزشکی قانونی سال گذشته در همین روزها( 8 مرداد 1392 )اعلام کرد تنها در تیرماه همین سال 83 نفر در دریای کاسپی(خزر) غرق شده اند که نسبت به سال پیش از آن که 43 نفر بوده است رشد 93 درصدی داشته است؛ اما شاید جالب باشد بدانیم که غرق شدگی تنها در استان هایی که دریا دارند، اتفاق نمی افتد. گزارش ها نشان می دهد؛ در بعضی از شهرها؛ افراد با شنا در رودخانه ها، کانال هاي آب، استخرها، درياچه هاي مصنوعي و اطراف سدها، درياچه هاي طبيعي و... غرق شده اند.
مازندران، گیلان و خوزستان رکورددار
آمارهای سال 92 نشان می دهد استان مازندران بيشترين آمار غرق شده ها  را داراست، اين استان البته در سال هاي پيش نيز هميشه ركورددار بوده است،  به طوري كه در سال 91 تعداد 215 نفر در آب های این استان غرق شده اند. براساس آمار سازمان پزشكي قانوني در سه ماهه اول سال 92، از مجموع غرق شدگان، 98 درصد در مناطقي زيرآب رفته اند كه طرح سالم سازي دريا صورت نگرفته است. و این نشان از یک بی توجهی و سهل انگاری دارد. همین آمارها همچنین به ما می گوید پس از مازندران، خوزستان با 143 و گیلان 107 در رده های بعدی قرار می گیرند.
نقبی تاسف برانگیز
هدف چیست؟ بار و بنديل خود را مي بندیم و سوار خودرو مي شویم تا چند روزی با هدف تفريح، شادي وتمدد اعصاب روانه ی جنگل و دریا شویم؛ اما يك بي احتياطي کوچک، يك لجاجت گاه کودکانه و البته در پاره یی اوقات يك حادثه پيش بيني نشده، سفر را براي مان تلخ خواهد کرد. هنوز داستان هفت جوان كه در قالب اردوي هيئت محله شان به سفر شمال رفته بودند و در آب هاي خزر گرفتار شدند و جنازه شان به تهران بازگشت، از خاطره ها پاک نشده است.
طرح سالم سازی
هر ساله با آغاز فصل شنا، در شهرهای ساحلی  طرح سالم سازي دريا اجرا می شود تا علاقه مندان در محل هاي مجاز با خيال راحت شناكنند؛  اما بي توجهي برخي، باعث بروز اتفاقاتی می شود که جبران آن ممکن نیست، خبرها می گوید:  از 63 مورد غرق شده سه ماهه اول سال 92 در استان مازندران، تعداد 55 نفر در خارج از طرح سالم سازي و از مجموع 29 مورد غرق شده استان گيلان در همين زمان، تعداد 16 نفر در محدوده غير مجاز شنا كشته شده اند.
ساحل های پرخطر برای شنا
 همان طور که می دانیم  ساحل خزر  بخش گسترده اي از شمال کشورمان را در بر می گیرد و از میان این مناطق، بعضی شان بسیار خطرناک اند.  طبق آمار موجود، ساحل نور با 29 كشته خطرناك ترين ساحل در سه ماهه اول سال 92 لقب گرفته، پس از اين ساحل، ساري، محمودآباد و بابلسر هركدام با 9 مورد، ساحل بندرانزلي با هفت مورد و ساحل فريدونكنار با شش غرق شده؛ صاحب بيشترين آمار مرگ و مير بوده اند؛  اما پس از سه استان یاد شده، فارس با 64 ، خراسان رضوي با 50 ، گلستان با 45 و اصفهان با 42 غرق شده بیشترین آمار را  دارند. که البته برخلاف باور عمومی، بانوان نیز درصد زیادی از این آمار را به خود اختصاص می دهند. از مجموع يك هزار و 74 نفر غرق شده در سال 91 ، تعداد 892 مرد و 182 زن بودند.
  در این حال شاید بد نباشد دوباره به آغاز سفر برگردیم و مراحل را یک به یک بررسی کنیم تا سفر بی خطر و ایمنی داشته باشیم، زیرا غرق شدن در دریا تنها اتفاق ناگوار سفرهای تابستانی نیست.
بررسی فنی اتومبیل
اغلب وقتی به سفر می رویم غافل از آن هستیم که اصولا رانندگی در جاده بسیار متفاوت با شهرهاست. سرعت اتومبیل در شهرها محدود است و موانعی مانند سرعت گیر بیشتر است،  در نتیجه شدت برخوردها و حوادث کم تر و خسارت ها نیز جزئی تر است به همین دلیل رسیدگی به امکانات فنی پیش از سفر می باید دستور کار قرار گیرد و جزئی ترین آن ها را نیز نباید فراموش کرد. رسیدگی به روغن موتور، سیستم ترمز، آب پاش، چراغ ها و باد لاستیک ها، خصوصا لاستیک زاپاس که اغلب فراموش می کنیم گاهی آن را از محل مخصوص در بیاوریم و میزان بادش را  امتحان کنیم. مَثَل عامیانه ای این سال ها باب شده که می گوید «رفیق زاپاس ماشین نیست که هر وقت نیازش داریم به سراغش برویم» که این خود البته بی توجهی بسیاری از ما را در سرکشی ادواری به لاستیک زاپاس می رساند، چنانکه بارها مشاهده شده راننده ای کنار جاده معطل زاپاس مانده است.
جاده دشمن نیست
باور کنیم جاده دشمن ما نیست که با سرعت زیاد می خواهیم تمامش کنیم و از شرش راحت شویم. راننده کناری هم احتمالا قاتل عزیزان مان نیست. او هم یکی از ماست که به دلایلی نظیر ماشین خوب تر، حساب بانکی پر و پیمان تر، بومی بودن در منطقه ای که در حال رانندگی در آن هستیم، سابقه ی بیشتر در رانندگی و... توقع دارد ما مقابلش کوتاه بیاییم و احتمالا به نفع او سرعت مان را کم کنیم. رانندگان حرفه ای در این مواقع می گویند:«اگر یک پاره آجر را هم روی پدال گاز بگذاریم، ماشین مان راه می رود، مهم این است که وقت خطر چطور آن را مهار کنیم» صبر داشته باشیم، با احتیاط برانیم، چراغ زدن های رانندگان پشت سرمان  را که بسیار از اوقات ناحق است، کلافه نشویم، سبقت بیجا نگیریم، شانه خاکی جاده را محلی برای زرنگی خودمان فرض نکنیم و خاک به خورد دیگران ندهیم، قوانین را محترم بشماریم تا خانواده مان را که می خواهند فارغ از هر چیز، چند روزی خوش بگذرانند، نگران نکنیم.
مقصد اولیه
حالا به سلامت به مقصد رسیده ایم. اولین کاری که باید کرد اینکه به یاد بیاوریم این جا دیگر جاده نیست. همان طور که پیش تر گفته شد قواعد رانندگی در جاده و شهر تفاوتی اساسی دارد. سرعت را کنترل کنیم. پیش از رسیدن به میدان ها سرعت مان را کم و مسیرمان را مشخص کنیم. به یاد بیاوریم بسیاری از راننده هایی که هم اکنون دور و بَرِمان رانندگی می کنند وضعیتی مشابه ما دارند و ساعت ها پشت فرمان بوده اند و راننده های محلی هم صاحب خانه اند و ما میهمان، احترام به صاحب خانه در واقع احترام به خودمان است.
اسکان
خوشبختانه در یکی دو سال اخیر در بسیاری از شهرها راهنمایانی برای اسکان مسافران در نظر گرفته شده است. اگر پیش از حرکت هتل، مُتل، مسافرخانه یا ویلایی را برای اسکان رزرو نکرده ایم و مکان شخصی نداریم، بهتر است به افرادی که از طرف سازمان گردشگری در «ورودی شهرها» حضور دارند، مراجعه کنیم و از این طریق اقدام کنیم. اگر می خواهیم چادر بزنیم؛ توجه داشته باشیم محل چادر را طوری انتخاب کنیم که برای اجابت مزاج، شستشو، تهیه غذا و... مشکلی نداشته باشیم و صد البته مکان هایی را انتخاب نکنیم که سد معبر محسوب می شود و یا از لحاظ جغرافیایی ممکن است محل تردد اراذل و اوباش باشد.
استراحت مناسب و ادامه سفر
اغلب حوادث رانندگی از استراحت ناکافی رانندگان سرچشمه می گیرد. بهتر است خواب کافی داشته باشیم. تعجیل در رانندگی اصلا خوب نیست. به یاد داشته باشیم آمده ایم از مناظر کوه، دریا، جنگل و حتی در بعضی نقاط کویر استفاده کنیم. رانندگی با سرعت بالا به هیچ عنوان در سفرهای تفریحی توجیهی ندارد. گاهی ایستادن در بیابانی برهوت و نشستن زیر سایه تک درختی، می تواند خاطره شیرین سال های آینده مان باشد. با عجله این امکان را از خود و همسفرمان مان دریغ نکنیم.
اگر به دریا می روید
شما احتمالا قهرمان شنای المپیک نیستید، که اگر هم باشید شنا کردن در دریا بسیار متفاوت با شنا در استخرهای استانداردی است که قبلا تجربه کرده اید. بسیاری از کسانی که مغلوب دریا می شوند در یک رودرواسی و گاهی رو کم کنی، کاری را که نباید، می کنند! این یعنی خطر کردن تا سر حد مرگ که البته چیزی جز افسوس و آه برای خانواده و همراهان به ارمغان ندارد. شنا در محل های مجاز و یا نهایتا مکان هایی که دیگران نیز در انجا حضور دارند، می تواند قوت قلبی مسافران باشد.

اگر به کوه و جنگل می روید
به یاد داشته باشید طبیعت عطیه ای الهی است. قرار نیست بعد از شما محل استقرارتان را خاک برداری کنند و ابنیه بسازند. رها کردن ظروف مختلف پلاستیکی، شکستن شاخه های درختان، آتش زدن بخشی از طبیعت و رها کردن ان به حال خود، متاسفانه معضلی است که همواره علاقه مندان به طبیعت با ان دست و پنجه نرم می کنند. به یاد داشته باشیم مراتع  و جنگل ها میراث مشترکی برای ما  انسان ها و گونه های جانوری است. بسیار دیده شده آب دریاچه ها، نهرها، رودخانه ها آن چنان به زباله آلوده شده که حتی به طور اضطراری نمی توان از آب آن استفاده کرد.
سخن پایانی
یک بار امتحان کنیم. از درون خودرو زباله پرتاب نکنیم. برای این کار می توانیم با نصب دو کیسه پلاستیکی در بخش هایی از اتومبیل که مهیای این کار است(مانند دسته  صندلی یا قفل داشبورد) به نظافت محیط کمک کنیم و کار فرهنگی را از جمع کوچک خانواده خودمان شروع کنیم، کار سختی نیست. به جای ویراژ دادن موزیکی ملایمی درون پخش قرار دهیم، هر چند دقیقه یک بار با لبخند به اطرافیان مان نگاه کنیم و چیزی بگوییم تا آن ها هم در شادی سفر با ما همراه شوند. تجربه نشان داده توقف کوتاه مدت در نقاط سر سبز و نوشیدن چای یا دیکر نوشیدنی ها کمک شایانی در شادی ادامه سفر خواهد داشت. در دریا؛ نترسیم از اینکه دیگران فکر می کنند ما می ترسیم. بیش از آنچه در توان مان است جلوتر نرویم، اصولا دریای جای شنا به معنایی که در استخرها رایج است، نیست، نهایتا می توان نام آب درمانی را روی آب تنی کردن در دریا گذاشت. سفر خوش خواهد گذشت؛ اگر بخواهیم و این نه به داشتن ویلایی اختصاصی مربوط است و نه داشتن اتومبیل آنچنانی! یقینا تدبیر و تدبّر در سفر باعث آرامش خاطر ما و خانواده مان خواهد شد. با بی احتیاطی لحظات خوش مان را به کابوسی برای همه عمر تبدیل نکنیم.
·        بسیاری از پژوهشگران -از جمله دکتر عنایت الله رضا- معتقدند نام واقعی دریاچه خزر در واقع «کاسپی» است و نام هایی نظیر دریای مازندران و خزر در سده اخیر بر آن نهاده شده، اگر چه کمی پیش تر طبرستان نیز نامیده شده بود. 
 
 
   
 

هیچ نظری موجود نیست: